(Reuters) - O tagata faʻatau tupe na masani ona fufulu ese le pitch a Amin Jadavji e faʻatau ai le tekinolosi tuputupu aʻe a le Elevate Farms ma gaosia ai faʻaputuga laulaau i totonu o le fale ma moli malamalama.
"Latou te fai mai, 'O lenei e sili, ae foliga mai o se saienisi faʻataʻitaʻiga,'" fai mai Jadavji, CEO o Toronto-faavae Elevate.
I le taimi nei, o faʻatoʻaga i totonu o loʻo faʻatutuina i latou lava o se tasi o tali i faʻalavelave faʻafuaseʻi-faʻatosina faʻalavelave i le seleselega, lafoina, ma le faʻatau atu o meaʻai.
“Ua fesoasoani matou te suia ai le tala,” o le tala lea a Jadavji, o lana kamupani e faʻatautaia se faʻatoʻaga tutoʻatasi i Ontario, ma o loʻo fausia isi i Niu Ioka ma Niu Sila.
Fautua, e aofia ai le US Department of Agriculture (USDA), fai mai o faʻatoʻaga i le taulaga faʻateleina le saogalemu o taumafa i le taimi o le siʻitia o le tau ma faʻatapulaʻa sapalai o le lalolagi. O fua o mea e gaosi i Amerika i Matu e faʻalauteleina i Mexico ma le US i Saute, e aofia ai Kalefonia, e afaina tele i afi vao ma isi tulaga leaga o le tau.
O atugaluga o suiga o le tau o loʻo faʻateleina ai foʻi tupe teu tupe, e aofia ai ma le faʻatoʻaga agavaʻa o Bayer AG, i faʻatoʻaga laʻau faʻatulagaina poʻo greenhouse le tele o 50 malae lakapi.
O loʻo mafai ona faʻatagaina ni tamaʻi kamupani i Amerika i Matu e pei o BrightFarms, AppHarvest ma Elevate e faʻamalosia le gaosiaina o fale i totonu ma tauva ma faʻatulagaina tagata taʻalo AeroFarms ma Plenty, lagolagoina e le Amazon.com Inc na faʻavaeina Jeff Bezos.
Ae faitio fesiligia le tau siʻosiʻomaga o faʻatoʻaga i totonu 'maualuga mana manaʻoga.
E faʻatupu e faʻatoʻaga laufanua laʻau lanumeamata i totonu o fale i ni faaputuga faʻapipiʻi pe i luga o puipui o lau i totonu o fale teu oloa poʻo ni container container. Latou te faʻamoemoe i moli malamalama, faʻatonutonu o le vevela ma faʻalauteleina sisitema ma laʻititi palapala e aofia ai le vai poʻo le puao, nai lo le tele o lauʻeleʻele fanua i faʻatoʻaga masani.
E mafai e fale vevela ona faʻaaogaina ave o le la ma maualalo le malosiaga e manaʻomia. Mautu-faʻavaeina i Asia ma Europa, o greenhouse o loʻo faʻalauteleina i Amerika i Matu, faʻaaogaina sili atu masini.
O tupe teu faafaigaluega i faatoaga i totonu o le lalolagi e tusa ma le $ 394 miliona i le 2020.
O le averesi o tupe teu faafaigaluega i le tausaga talu ai na faaluaina le lapoʻa, ona o tagata taaalo lapoʻa e aofia ai BrightFarms ma Plenty faʻaputuputu se tupe fou, na ia taʻua ai.
O loʻo lumanaʻi atu le faʻatupega vave, ina ua maeʻa faʻalavelave faʻaletonu o taumafa - pei o faʻamaʻi pipisi i tagata faigaluega mai fafo na selesele fua Amerika i Matu - na laga popolega e uiga ile faʻaletonu ole sapalai, e pei ona taʻua e Joe Crotty, faatonu ole faʻaputugatupe tumaoti ile faletupe KPMG o loʻo fautuaina pisinisi tuʻufaʻi.
"O le moni ramp-i luga o le isi tolu i le lima tausaga," o le tala lea a Crotty.
O fualaʻau aina e tutupu i faʻatoʻaga laʻau poʻo greenhouse o loʻo avea pea ma na ose vaega o le aofaʻi o gaosiga. O le faʻatauina atu e US o meaʻai faʻatoʻaga na totoina i lalo o le ufiufi, e aofia ai ma tamato, kukama ma lettuce, e tusa o le 790 miliona pauna i le 2019, e oʻo atu i le 50% mai le 2014, e tusa ai ma le USDA.
Kalefonia i fafo ulu letisi gaosina na o latalata i le fa taimi tele atu, i 2.9 piliona pauna.
O loʻo sailia e le USDA sui usufono mo se komiti faufautua fou mo faʻatoʻaga i le taulaga e faʻamalosiau ai i totonu o fale ma isi faiga faʻatoʻaga.
TOTOGI FUA FUA I Totonu o Fale
Bayer, o se tasi o sili ona tele atinae fatu lalolagi, faamoemoe e tuuina atu i le laau tekonolosi e faalautele tūsaʻo faatoaga. I le masina o Aukuso, na latou aufaatasi ai ma le pulega silisili a Singapore, Temasek e fausia le Unfold, o se kamupani mai Kalefonia, ma le $ 30 miliona i le fatu tupe.
Na taʻua e Unfold, o le kamupani muamua lea o loʻo taulaʻi i le fuafuaina o fatu mo lettuce i totonu, tamato, pepa, spinach ma kukama, o loʻo faʻaaogaina ai le Bayer germplasm, o mea totino, o le tala lea a le Pule Sili o John Purcell.
O latou alualu i luma e mafai ona aofia ai, mo se faʻataʻitaʻiga, sili atu puʻupuʻu fualaʻau ma se faʻateleina faʻatupulaia taulaʻi i le tulaga lelei, Purcell fai mai.
Faʻalauiloa faʻamoemoe e faia ana muamua faʻatau i le amataga o le 2022, faʻamoemoeina o loʻo iai faʻatoʻaga, ma amata-lugalaina i Sigapoa ma Peretania.
O loʻo faʻalauteleina foʻi Greenhouse, o loʻo maualuga ai fua o faʻatoaga nai lo o faʻatoʻaga i fanua tatala.
O le AppHarvest, o loʻo totoina tamato i le fale e 60 eka i Morehead, Kentucky, na malepe i luga o isi lua i le setete talu ai. O loʻo faʻamoemoe le kamupani e faʻagaioia fale e 12 i le 2025.
O ona greenhouse ua faʻatulagaina e oʻo atu i le 70% o le US faitau aofai i totonu o le aso taʻavale, ma tuʻuina atu ia i latou se feʻaveaʻiga i luga o le itu i sautesisifo gaosi oloa, fai mai Chief Executive Jonathan Webb.
"O loʻo matou vaʻavaʻai e gaosi le gaosiga o oloa mai Kalefonia ma Mekisiko ma aumai iinei," o le tala lea a Webb.
O se taumatega o le faatupulaia o le faitau aofai o tagata o le a manaʻomia le tele o le siʻitia o le gaosiga o meaʻai, o se finau faigata i fafo atu o fale ona o faʻalavelave masani ma ogaoga le tau, o lana tala lea.
Na taʻua e le Pule Sili o Steve Platt, o BrightFarms e faavae i Niu Ioka, lea e faʻafoeina fale faʻafuaseʻi. O le kamupani, o ana tagata faʻatau e aofia ai tagata faatau Kroger ma Walmart, ua fuafua e tatalaina ana faʻatoʻaga sili ona lua i lenei tausaga, i North Carolina ma Massachusetts.
Platt faamoemoe o totonu o le sefulu tausaga, afa o laʻau lau laʻau i le Iunaite Setete o le a sau mai faʻatoʻaga totonu, mai le itiiti ifo i le 10% i le taimi nei.
"O se galu atoa o agai i lenei itu aua o le faiga ua tatou maua nei e le o setiina e fafaga tagata i le salafa o le atunuu," o lana tala lea.
'GAOI, MEA MANU'
Ae o Stan Cox, sikola suʻesuʻe mo le leai ni polofiti The Land Institute, e le talitonu i faʻatoaga tu saʻo. Latou te faʻamoemoe i tau o faleoloa e totogi ai le tau o le eletise maualuga mo moli ma le faʻatonutonu o le vevela.
"O le mafuaʻaga atoa ua i ai a tatou faʻatoʻaga o le seleseleina o le susulu o le la o loʻo taia le lalolagi i aso uma," o lana tala lea. “E mafai ona tatou maua fua.”
Bruce Bugbee, o se polofesa o le siʻosiʻomaga o meaola toto i le Iunivesite o le Setete o Utah, sa suesueina le galueaina o fanua mo NASA. Ae na ia mauaina le malosi-ogaoga faʻatoʻaga faʻatoʻaga luga o le Lalolagi mamao-fetched.
"Venture capital alu i totonu o ituaiga valea, valea mea ma o le isi lenei mea i luga o le lisi."
Fai mai Bugbee, o faʻatoʻaga faʻatau e faʻaaluina le 10 taimi i le malosi e gaosi ai meaʻai e pei o faʻatoʻaga i fafo, e oʻo lava i le faʻaogaina o suauʻu i loli e masani ona faʻataʻitaʻi i isi atunuʻu mai Kalefonia.
AeroFarms, faʻagaioia se tasi o faʻatoʻaga lapoʻa tutoʻatasi a le lalolagi, na avea muamua ma fale gaosi uamea o New Jersey, fai mai o le faʻatusatusaina o le faʻaaogaina o le malosiaga ma faʻatoʻaga i fafo e le tuʻu saʻo. Fai mai o vaʻa mamao mamao o loʻo i ai se maualuga maualuga faʻaleagaina ma tele faʻatoʻaga fua faʻatoʻaga faʻaogaina suavai faʻavai ma vailaʻau, na saunoa ai le Ofisa Sili o Pulega David Rosenberg.
O faʻatoʻaga tuʻufua e toʻatele isi siosiomaga penefiti.
Faʻaaogaina maualuga le tapunia matasele faiga e faʻasūsau laau otometi, aoina susu susu emit ona toe faʻasusuina faʻatasi ai ma ia. O lea faiga e manaʻomia ai le 2% o le vai na faʻaaogaina i fafo o le romaine lettuce, o le tala lea a Jadavji. E le faʻaaogaina ni vailaʻau oona e le kamupani.
"Ou te manatu o loo tatou foia se faafitauli," o lana tala lea.
(Lipoti mai e Rod Nickel i Winnipeg, Manitoba; faʻaopoopo lipoti a Karl Plume i Chicago; Faʻamatalaga e Caroline Stauffer ma Lisa Shumaker)