Tatou taʻutino atu-tatou te matua le fiafia i fatu. Ioe, e leʻo se mea moni lena i le lalolagi uma. I le uma, tele meaʻai mea moni o fatu (pi, pi, araisa, sana, kofe, kakao) pe sau mai fatu (falaoa, suauʻu), ma tatou manaʻomia ni fatu e faʻalautele ai le tele o laʻau. Peitaʻi, a oʻo i le vine, watermelon, banana, citrus ma isi fualaʻau ma fualaʻau, o fatu e mafai ona faʻasoesa. O fatu i le tele o fualaʻau o loʻo milo faʻatasi ma le vaega tatou te 'aʻai ai, ae le faʻagataina i le vaega e le mafai ai ona pei o apu, pe laʻititi e pei o blueberry ma strawberry. O le crunch o se tele fatu e le faʻafiafiaina ma seʻi vagana o se tauvaga, e masani ona le fealofani vaʻaia e feanu ia latou i fafo. O le mea lea, tatou te oso i le avanoa e aveʻese ai fatu, pe o le mea sili faʻaititia i latou i se numera faʻatonutonuina.
O laʻau e leai ni fatu e le masani ai, ae o loʻo i ai lava ni mea masani pe mafai foi ona faʻataʻitaʻia e tagata faʻatoʻaga e aunoa ma le faʻaaogaina o metotia faʻatekinolosi. Leai ni laʻau o loʻo i ai nei e leai ni laʻau o loʻo fesuiaʻiina tino (GMOs). E pei foi o le tele o mea totino, e tatau ona ola saʻo i le "auala" mo le gaosiaina o le oloa mulimuli (fatu i lenei tulaga). O le fetuutuunaʻi i soʻo se sitepu e tau atu i le le manuia. E leai se aoga o le leai o se fatu i le laʻau talu ai ua le mafai ona maua se fanau, o le mafuaʻaga lea ua faʻateleina ai le tele o laʻau e ala i le faapipiina poʻo le tipiina (o le kukama ma le meleni e tuusaunoa). Ae ui i lea, o se uiga faʻamaoni o loʻo faʻaauauina e ala i poleni ma tausia i totonu o le vaitaʻele vaitafe seʻia oʻo ina toe tupu le tuʻufaʻatasia lelei o matua e maua ai se laʻau e leai ni fua. Talu ai o nei mea e tupu fua, ma tagata e mataʻituina, fiailoa ma sili ona aoga meaola, o le taimi tatou te maua ai se mea tatou te mananaʻo ai, tatou te faʻaaogaina atoatoa ai. Ma, aisea e leai ai ni fua fua?
Fua fualaʻau
O fua uma e leai ni fatu e paʻu i lalo o se vaega lautele e taʻua o le parthenocarpy. Parthenocarpy o se upu Eleni o lona uiga "fua taupou." Ole tulaga lea e tupu ai le fualaʻau e aunoa ma le faʻalaʻau ole ovule (ole vaega ole fugalaʻau a faʻapupuʻuina e tupu aʻe se fatu). I nei laʻau, pollination atonu pe ono le manaʻomia e faʻaosofia ai le gaosiaina o le homone e faʻaosofia ai le ovary puipui e fulafula ma fausia fualaʻau. Ae ui i lea, o le faʻateleina ma le atinaʻeina o fatu e le tupu ma e leai ni "faʻailoga o fatu" poʻo ni toega o fatu. I nisi tulaga, o fualaʻau atinaʻe e mafai ona faʻaosofia i le leai o ni poleni e ala i fafo atu homone apalai. Lenei leai se fatuina o loʻo i ai i nisi ituaiga o kukama, persimmons, vine, citrus, pineapples ma isi. O lenei ituaiga o le leai o ni fatu e masani ona fua mai nai fua nai lo a latou fatuga uo.
O ni laau e mafai ona faʻatupuina ni fatu atonu e leai ni poleni i totonu poʻo ni mafuaʻaga e le mafai ai ona fausia se fatu, ma faʻatupu ai ni fatu e manaʻomia e faʻaleagaina e seisi tagata, e matua eseese ituaiga o ia ituaiga. A totōina i togalaau 'aina tele, e faʻataʻamilomiloina e kenera tutusa kopi o latou lava, mafua ai latou maua fua parthenocarpic. E tele sitrus e faʻagaioia faʻapenei.
Fatu fua
O le Stenospermocarpy o se ituaiga o parthenocarpy lea e tupu ai le faʻalelei ma amata ai ona tupu le fatu ae iʻu lava ina toʻese, ma tuʻu ai i tua se "fatu fua." O fua o fatu e fesuisuiai i le tele e fuafua i le mamao na alualu ai i luma le atinaeina o fatu a o le i faapapaina le pepe ma e masani lava ona lava le malulu e le maua ai se fatuga o le fatuina atoa. E tupu lea ile tele o vine, seedmelon ma isi fualaʻau e leai ni fatu. Faʻatuputeleina o fua e leai ni fua latou te faʻaaogaina lenei vaega atinaʻe e ala i le aveʻese o le atinaʻeina o fatu aʻo le i faʻapaʻu le pepe ma totoina i latou e avea ma laʻau e faʻaaoga ai aganuu. Lenei auala, matua uma maua le uiga leai ni uiga ma maua ai se maualuga numera o fanau leai ni fanau.
Faʻalavelaveina o le fatu atinaʻe gaioiga tupu mo le tele o mafuaʻaga. Watermelon ma faʻi e leai ni fatu aua e tolu seti o chromosome latou te maua ai se numera ese e galulue ai pe a latou gaosia poleni ma fuamoa sela. Tele o meaola ei ai le aofaʻi o chromosome, o lona uiga o fuamoa ma poleni sela e maua ai le aofaʻi o chromosome o loʻo iai le genetic material, eg, DNA, e tuʻufaʻatasia e maua ai fanau. A faia e triploids fuamoa ma poleni, o le gaioiga e maua ai se numera le masani ai, ma mafua ai le fuamoa ma le pollen le mauaina o le tutusa tutusa chromosome, o le mea lea latou le maua ai faʻamatalaga manaʻomia e ola. Pollen mai triploids e masani ona foliga mai ua malepe ma le lelei faia.
Sopoʻia
E tupu faʻalenatura meaola o le Triploid pe mafai foi ona atiaʻe e ala i le sopoʻia o le diploid (lua seti o chromosome) ma le tetraploid (fa seti o chromosome) e maua ai se triploid. I le tulaga o le vaieli, e tatau ona tupu le faʻamaʻumagaina ina ia tupu ai fualaʻau ma talu ai e le faʻatupuina e le pollloen pollen, o ituaiga diploid e totoina ina ia maua ai se poleni talafeagai e faʻatupu ai fualaʻau e aunoa ma le atinaʻeina o fatu. O le papaʻe fatu livi e faigofie ona vaʻaia i le vaieli
Stenospermocarpic seedlessness i grapes uma na suʻesuʻeina e oʻo mai uma na mafua mai i se masani ai ona tupu ai le leaga "point mutation" i le vaega i luga o le vine chromosome nafa mo le atinaʻeina o fatu. E toʻatele e faʻaaogaina le upu mutation poʻo le mutant i se tulaga le lelei, ae o le tele o suiga tatou te iloa e manaʻomia na tupu fua.
Na faia se taumafaiga e atiaʻe fatu fua. Peitai, e i ai le eseesega i le va o le "lua" ma le fatu. O le lua o le maaa, maʻa maa o loʻo siʻosiʻomia le fatu i olive, cherry, peaches, plums ma apricots ma e le o se vaega o le fatu. Sa mafai e tagata suʻesuʻe ona atiaʻe ni fatu e leai ni fatu ae leʻo iai ni cherry leai se aoga.
Seedness mafai pe leai foi le suia o le amio a le fualaʻau. O fatu i totonu o se fualaʻau e mafai ona fesoasoani e faʻatosina mai le malosi ma meaʻai i totonu o le fualaʻau suia uiga e pei o mea lelei ma suka suka, fua o le fua, fualaʻau numera, taimi o le matua ma isi. Ua faia e le aufaifaʻatoʻaga ma le au faʻifaʻatoʻaga se galuega lelei e faʻaaoga ai tulaga masani o le faʻafaileleina ma le gaosiaina o metotia e faʻatamaia ai nei tapulaʻa.
Mo nisi faamatalaga:
Michigan State University
www.canr.msu.edu